‘Vier dodelijke zaken voor een relatie’
In de NRC staat vandaag een essay van Annemiek Leclaire over scheiden en het einde van de liefde in een relatie. ‘Bijna 40 procent van de huwelijken strandt. Volgens gegevens van het CBS uit 2014 zijn de vier meest voorkomende redenen: op elkaar uitgekeken zijn, geen vertrouwen meer in elkaar hebben, botsende karakters en verliefdheid op iemand anders. Wat is het moment waarop mensen weten: nu is mijn liefde op, nu kan ik niet meer met hem/haar verder?’
De schrijfster citeert de Amerikaanse psycholoog John Gottman over vier vormen van ‘negativiteit’ die elk dodelijk zijn voor een relatie: ‘kritiek leveren op elkaars karakter, minachtend doen (sneren, cynisme, met de ogen rollen, sarcastische grapjes maken), jezelf steeds verdedigen in plaats van naar oplossingen zoeken, en je afsluiten voor de ander. Wie zich steevast door zijn partner bekritiseerd en geminacht voelt, gaat afstand nemen van de relatie, en daarmee gaat de emotionele verbondenheid verloren. Die verbondenheid wordt door psychologen als de lijm van een relatie gezien.’
Leclaire citeert ook de Nederlandse filosoof Jan Drost. Volgens hem is de gemeenschappelijke factor het einde van het geloof in een gezamenlijke toekomst. „Liefde heeft ook altijd een toekomstperspectief nodig”, zegt hij. „Als een van de twee dat niet meer heeft, is het kansloos. Mensen denken: ‘Die twee zitten in relatietherapie, die hebben dus een slecht huwelijk’. Nee, het betekent: die twee geloven nog in een gezamenlijke toekomst, en daarom werken ze eraan. Als een van de twee dat niet meer ziet zitten, dan ben je op weg naar de uitgang.”